Owczarek środkowoazjatycki

(Sredneasiatskaya Ovtcharka)

Pochodzenie: Związek Radziecki (rejon Azji Centralnej)

Data publikacji oryginalnego wzorca: 13.10.2010

Użytkowość: Pies stróżujący

Klasyfikacja FCI: Grupa 2 - Pinczery, sznaucery, molosy i szwajcarskie psy do bydła. Sekcja 2.2 - Molosy typu górskiego. Nie podlega próbom pracy.

KRÓTKI RYS HISTORYCZNY:

Owczarek środkowoazjatycki to jedna z najstarszych ras psów. Rozwijała się ona w drodze naturalnej selekcji przez ponad 4 tysiące lat, na rozległym obszarze, rozciągającym się od Morza Kaspijskiego do Chin i od południowego Uralu po Afganistan. Owczarki środkowoazjatyckie są potomkami najstarszych tybetańskich psów stróżujących, pochodzących od tybetańskiego mastifa; były wykorzystywane głównie do pilnowania stad, obejścia i karawan. Ostra selekcja naturalna spowodowana przez trudne warunki życia i nieustającą walkę z drapieżnikami wpłynęła zarówno na wygląd, jak i na charakter tych psów – są one silne, nieustraszone, i nie trwonią na próżno energii. W rejonie swojego pierwotnego występowania owczarki środkowoazjatyckie wykorzystywane były do pilnowania stad i stróżowania. Praca hodowlana nad tą rasą rozpoczęła się w byłym Związku Radzieckim w latach trzydziestych zeszłego wieku.

WRAŻENIA OGÓLNE:

Owczarek środkowoazjatycki jest psem rosłym i harmonijnie zbudowanym, nieznacznie wydłużonym (ale nie długim, i nie krótkim). Tułów krzepki, dobrze umięśniony, szeroki i głęboki, mięśnie nie są wyraźnie zarysowane. Wyraźny dymorfizm płciowy – samce są bardziej potężne i odważne od suk, mają większą głowę i wyraźniej zaznaczony kłąb. Mocny, z masywnym kośćcem i umięśnieniem. Owczarki środkowoazjatyckie osiągają pełna dojrzałość około 3 roku życia.

WAŻNE PROPORCJE:

Długość tułowia jest tylko nieznacznie większa od wysokości w kłębie. Pożądany duży wzrost, ale najważniejsze jest zachowanie właściwych proporcji. Odległość od podłoża do łokcia wynosi 50-52 % wysokości w kłębie. Długość kufy wynosi mniej jak ˝ długości głowy, ale więcej jak 1/3.

ZACHOWANIE/TEMPERAMENT:

Pewny siebie, zrównoważony, dumny i niezależny. Psy są bardzo odważne, charakteryzują się dużą zdolnością do pracy, wytrzymałością i naturalnym instynktem terytorialnym. Charakterystyczną cechą jest brak lęku wobec dużych drapieżników.

BUDOWA

GŁOWA

 Masywna, proporcjonalna do całości. Jej kształt jest zbliżony do prostokąta, zarówno przy oglądaniu z góry, jak i z boku.
Mózgoczaszka Głęboka, płaska i długa. Czoło płaskie. Guz potyliczny wydatny, ale ze względu na mocno rozwinięte mięśnie słabo widoczny. Łuki nadoczodołowe umiarkowanie zaznaczone.
Stop Umiarkowany.
Trzewioczaszka  
Nos Duży, dobrze rozwinięty, ale nie wystający poza obrys kufy. Czarny, ale u psów białych i płowych może być jaśniejszy.
Kufa Średniej długości, tępa, oglądana z góry i z boku jest niemal prostokątna, tylko nieznacznie zwęża się w kierunku nosa, głęboka, pojemna, dobrze wypełniona pod oczami. Grzbiet nosa szeroki, prosty, niekiedy nieznacznie opadający. Wyraźny podbródek.
Wargi Grube, przy zamkniętym pysku górna ściśle zakrywa dolną. Pożądana pełna, czarna pigmentacja warg.
Uzębienie Szczeki mocne i szerokie, zęby duże, białe, rozstawione blisko siebie, w liczbie 42. Siekacze w jednej linii. Zgryz nożycowy, ale dopuszczalny także cęgowy i odwrócony nożycowy. Kły szeroko rozstawione. Uszkodzenia zębów, o ile nie zmieniają zgryzu, są bez znaczenia.
Policzki Kości policzkowe długie, dobrze rozwinięte, ale nie aż tak, aby zmieniały prostokątny obrys głowy.
Oczy Średniej wielkości, umiarkowanie głęboko osadzone, owalne, szeroko rozstawione, spojrzenie skierowane na wprost. Barwa oka od ciemno brązowej do orzechowej, pożądana ciemna. Powieki grube, pożądane, aby dolna nie była zbyt luźna. Trzecia powieka niewidoczna. Bez względu na maść powieki powinny być czarne, pożądana pełna pigmentacja.
Uszy Średniej wielkości, trójkątne, grube, nisko osadzone, wiszące. Niższa krawędź nasady ucha na wysokości oka, lub nieco niżej.

SZYJA

 Średniej długości, bardzo mocna, na przekroju owalna, dobrze umięśniona, nisko osadzona. Podgardle jest charakterystyczną cechą rasy.

TUŁÓW

 Linia górna Harmonijna, mocna, w postawie musi zachowywać typowy przebieg.
Kłąb Wyraźny, zwłaszcza u samców, umięśniony, długi i wysoki, z wyraźnym przejściem do grzbietu.
Grzbiet Prosty, szeroki, dobrze umięśniony; długość samego grzbietu wynosi około ˝ odległości od kłębu do nasady ogona.
Lędźwie Krótkie, szerokie, lekko wysklepione.
Zad Średniej długości, szeroki, dobrze umięśniony, lekko opadający do nasady ogona. Wysokość w kłębie o 1-2 cm większa od wysokości w zadzie.
Klatka piersiowa Głęboka, długa, szeroka i dobrze rozbudowana, rozszerzająca się ku tyłowi. Żebra rzekome długie. Dołem sięga łokcia lub nieco poniżej. Przedpiersie trochę zaznaczone na wysokości stawu barkowego.
Brzuch i linia dolna Brzuch umiarkowanie podciągnięty.

OGON

 Gruby u nasady i dość wysoko osadzony, w naturalnej postaci szablasty lub luźno zakręcony na ostatniej jednej trzeciej długości. Przy pobudzeniu wznosi się na wysokość grzbietu lub trochę wyżej, w spoczynku obwisły. W kraju pochodzenia i tam, gdzie nie jest to zabronione, cięty. To, czy ogon jest cięty, czy nie, nie ma wpływu na ocenę.

KOŃCZYNY

 Kończyny przednie Proste, o mocnym kośćcu, oglądane z przodu równoległe i niezbyt blisko siebie ustawione. Przedramiona, oglądane z boku, proste.
Łopatka Długa, skośnie ustawiona, kąt w stawie barkowym około 100°. Dobrze umięśniona.
Ramię Ukośne, długie i mocne.
Łokcie Przylegające, nie wykręcone na zewnątrz ani do wewnątrz.
Przedramię Proste, długie, na przekroju owalne, o bardzo mocnym kośćcu.
Śródręcze Średniej długości, szerokie, mocne i pionowe.
Łapy Duże, zaokrąglone, palce wysklepione, opuszki duże i grube, pazury dowolnej barwy.
Kończyny tylne Oglądane z tyłu są proste i ustawione równolegle, nieco szerzej od przednich.
Udo Szerokie, mocno umięśnione, średniej długości.
Kolano Nie wykręcone na zewnątrz ani do wewnątrz, umiarkowanie kątowane.
Podudzie Niemal tej samej długości, co udo.
Śródstopie Bardzo mocne, średniej długości, pionowe, bez wilczych pazurów.
Łapy Duże, zaokrąglone, palce wysklepione, opuszki duże i grube, pazury dowolnej barwy.

CHODY

 Harmonijne i elastyczne. W kłusie swobodny wykrok kończyn przednich i mocna akcja tylnych. Grzbiet w ruchu prosty, wszystkie stawy pracują bez wysiłku. Kątowanie kończyn jest głębsze w ruchu, niż w postawie.

SKÓRA

 Gruba, na tyle elastyczna i luźna, aby ochraniała przed zranieniem w walkach z drapieżnikami.

SZATA

 Sierść Gęsta, twarda, prosta, z obfitym podszerstkiem. Na głowie i przednich stronach nóg krótka i gęsta. Na kłębie włos często dłuższy. Włos okrywowy może być krótki lub dłuższy, w zależności od jego długości wyróżnia się dwie odmiany: o włosie krótkim (3-5 cm), jednakowym na całym ciele, i dłuższym (7-10 cm), tworzącym kryzę, pióra za uszami, na ogonie i tylnych stronach kończyn przednich, oraz portki.
Maść Dowolna, z wyjątkiem genetycznie błękitnej lub czekoladowej we wszelkich kombinacjach oraz płaszczowej czarno rudej.

WIELKOŚĆ I WAGA

 Wysokość w kłębie

Psy: nie mniej jak 70 cm. Suki: nie mniej jak 65 cm.

Pożądana duża, ale nie kosztem proporcjonalnej budowy.
Waga

Psy: nie mniej jak 50 kg. Suki: nie mniej jak 40 kg.

WADY

 Wszelkie odstępstwa od powyższego wzorca powinny być traktowane jako wady i oceniane w zależności od ich stopnia oraz wpływu na zdrowie, sprawność i dobre samopoczucie psa.
  • Nieznaczne odstępstwa od typu rasowego.
  • Suki w samczym typie.
  • Okrągła czaszka, wąska kufa i żuchwa, mały nos.
  • Oczy osadzone skośnie lub blisko siebie, obwisłe powieki.
  • Uszy wysoko osadzone.
  • Wargi cienkie lub luźno wiszące.
  • Wysoki lub trochę zbyt krótki zad.
  • Wąski front.
  • Przesadne kątowanie tyłu.
  • Płaskie łapy i długie palce.
  • Akcja przodu wysoka (hackney), ruch trochę niezbalansowany.
  • Bardzo krótka sierść.

WADY DUŻE
  • Nerwowość.
  • Znaczne odstępstwa od typu rasowego i konstytucji.
  • Wysokonożność, lekki kościec, słabe umięśnienie.
  • Oczy osadzone skośnie lub blisko siebie, obwisłe powieki.
  • Oczy jasne lub wyłupiaste.
  • Spadzista linia górna.
  • Zad wyraźnie wyższy od kłębu.
  • Zad wąski, krótki i ścięty.
  • Ogon z natury krótki lub zdeformowany.
  • Zbyt długie lub miękkie śródręcze.
  • Kończyny tylne mocno podstawione pod tułów.
  • Wzrost mniejszy o 2 cm od minimalnego.

WADY DYSKWALIFIKUJĄCE
  • Agresja lub wyraźna lękliwość.
  • Każdy pies, zdradzający wyraźne deformacje budowy lub zaburzenia charakteru powinien być zdyskwalifikowany.
  • Nadpobudliwość, strachliwość.
  • Tyłozgryz lub wyraźny przodozgryz.
  • Psy w suczym typie.
  • Oczy różnobarwne, niebieskie lub zielone, zez.
  • Luźne stawy.
  • Maść płowa z wyraźnym czarnym płaszczem.
  • Sierść kędzierzawa lub miękka.
  • Rozchwiane chody.

UWAGA

 Samce powinny mieć dwa normalnie wykształcone jądra w pełni wyczuwalne w mosznie.